Atmosferin Temel Özellikleri

ATMOSFER TANIMI : Dünyamızı saran hava kütlesidir. Atmosfer hacminin yaklaşık olarak % 21’ ini oksijen, % 78’ ini azot ve % 1’ ini asal gazlar oluşturur. Büyük bir kısmı 30.000 feet altında olan su buharı ise uçuş için asıl tehlikeyi oluşturan faktördür. Atmosferin kalınlığı yaklaşık olarak 1.000 mildir. Atmosferi oluşturan havanın toplam ağırlığının yarısı 18.000 feet altında, ¼’ ü 18.000 – 40.000 feet arasında, diğer ¼’ ü ise 40.000 feet ile 1.000 mil arasındadır.


STANDART ATMOSFER
Hava araçlarında uçuşla ilgili hesaplamalar standart atmosfer değerleri temel alınarak yapılmaktadır. Fakat standart atmosferik şartlara her zaman rastlamak mümkün değildir.

Deniz seviyesinde standart atmosfer ;
Sıcaklık : 59 ºF veya 15 ºC
Basınç : 29,92 inç / civa
Nem : Yok
Yoğunluk : % 100

ATMOSFERİN TEMEL ÖZELLİKLERİ

HAVANIN AĞIRLIĞI: Dünyamızı çevreleyen atmosferi oluşturan havanın, diğer tüm maddeler gibi bir ağırlığı olmasıyla beraber, suya nazaran 800 defa hafif olması, uçuş hadisesinin temel nedenini oluşturmaktadır. Bu ağırlık bir basınç meydana getirir ve “atmosfer basıncı” olarak isimlendirilir.

Yoğunluk ise birim hacimdeki havanın ağırlığı, yani kütlenin hacime oranıdır. Standart atmosfer şartlarında 1 m³ havanın ağırlığı 1.293 gram iken 20.000 metre yükseklikte bu ağırlık 96 grama düşer. Uçakların tasarımında çok önemli bir husus olan bu yoğunluk farkının sonucu olarak uçak tiplerine göre bir “uçuş tavanı” ortaya çıkar.

HAVANIN BASINCI: Havanın sahip olduğu yoğunluktan dolayı bulunduğu yere uygulamış olduğu kuvvettir. Atmosfer basıncı deniz seviyesinde en yüksek değerine ulaşır. Yukarı çıkıldıkça üstte kalan hava miktarı azaldığı için basınç da azalır. Temel olarak hava basıncının yükseldikçe her 1.000 feet’ te 1 inç / civa azaldığı kabul edilmektedir.

HAVANIN SICAKLIĞI: Yoğunlukla alakalı olup ters orantılıdır. Hava sıcaklığının, yükseldikçe her 1.000 feet irtifada 2 ºC azaldığı kabul edilir.
Yoğunluk ;
n Basınçla doğru,
n Sıcaklık ve rutubet ile ters orantılıdır.

HAVANIN VİSKOZİTESİ: Havanın yapışkanlık özelliğidir. Uçuş esnasında hava filelerinin küçük bir kısmı yüzey üzerine yapışarak yaklaşık bir kağıt kalınlığındaki sınır tabakasını oluşturur. Bu yapışkanlık nedeniyle sınır tabakasını oluşturan hava molekülleri uçağın kanadına nazaran hareketsizdirler.