Sorumlu Kaptan Kimdir? Yetki Ve Sorumlulukları Nedir?

Sevgili okuyucular, artık çoğumuzun sıklıkla kullandığı havayolu ile ulaşım hayatımızın vazgeçilmezleri arasına girdi. Hatırlarsanız hala da kullanılan uzun
karayolu seyahatlerimizde ne uzun saatler geçirmişizdir. Çoğu uzun süren kara yolu yolculukları, bazen güzel bir Karadeniz sahilinin manzarası eşliğinde bazen yüce dağların eteğinde bazen de gece boyunca farların ve meskûn mahallerin zayıf ışıkları ile bizlerde izler bırakmıştır. 

Babamın memuriyeti nedeniyle çocukluğum Anadolu’nun çeşitli şehirlerine bu uzun yolculuklara geçmiştir. Bu yolculukların çocuk aklımla benim için en eğlenceli yanı ise şoförün yanında oturarak onunla her konuda sohbet etme imkânı bulmaktı. Muhtemelen gece yolculuklarında diğer yolcular da şoförün uyumaması için benim onu lafa tutmama yol emniyeti açısından memnun oluyorlardı. Otobüs yolculuklarında birçok kalender, babacan ve iyi insanlar tanıma imkânı buldum. Fakat kurallar gereği uçak yolculuklarında bu imkânı bulamazsınız. Yani kaptanla iki çift laf edip tanıma imkânınız en azından uçuş sırasında yoktur. Çünkü onların uçuşta, uçuş emniyeti ve güvenliği açısından sohbet edecek vakitleri yoktur. Onların yetki ve sorumlulukları vardır.

İşte size kaptanları yetki ve sorumlulukları ile tanıyabilme fırsatı;   

Sorumluluk kısaca, kişinin kendine ve başkalarına karşı yerine getirmesi gereken yükümlülüklerini zamanında yerine getirmesi zorunluluğu, yetki ise; karar alma, çalışanları yönlendirme, belli görevleri yerine getirme hakkı, yararlanma ve tasarruf etme hakkı olarak tarif edilir.

Sorumlu Kaptan Pilot; operasyondan, hava aracının ve hava aracında bulunan herkesin emniyetinden uçuş süresince sorumludur. Bu sorumluluğu yerine getirebilmek maksadı ile uçuşla ilgili tüm kararları vermek, uygulamak ve uygulatmakla yükümlü ve yetkilidir.

Türk Sivil Havacılık Kanununa göre Kaptan Pilotun yetki ve sorumluluklarından hareketle,sorumlu kaptan pilotun; hava aracının can ve mal güvenliğini sağlayacak surette sevk ve idaresinden birinci derecede sorumlu olan, olağanüstü durumlarda gereken önlemleri almaya yetkili olan, hava aracında emniyet ve düzenin sağlanması için önlem almaya ve bu amaçla yolculara, personele ve hava aracında bulunan diğer kişilere emir ve talimat vermeye ve gerektiğinde bunları hava aracından çıkarmaya, hava aracında işlenen suç ile ilgili delilleri toplamak ve saklamakla yükümlü olan, can ve mal güvenliğini tehdit eden veya gecikilmesinde zarar doğabilecek durumlarda görevliler olaya el koyuncaya kadar gerekli soruşturmayı yapmaya, yolcuları, personeli ve orada bulunan diğer kişileri, bunların eşyalarını ve yükünü aramaya ve geçici olarak alıkoymaya yetkili olan, kaptan pilot olabilmek için mevzuatın aradığı asgari şartları karşılayan, uçurduğu hava aracının teknik özelliklerini çok iyi bilen ve aracını binlerce saat uçurmuş, yüzlerce iniş kalkış yapmış, sürekli olarak eğitim yapan, bilgisini tazeleyen, havacılık meteorolojisinden hava hukukuna kadar havacılıkla ilgili konularda bilgi sahibi, sağlıklı, özenli, bakımlı, sabırlı, yüzlerce yolcusunun hayatının, güvenliğinin, sorumluluğunun ve hava aracının mülkiyetinin, işletmecinin ticari itibarının ve uçuş emniyetinin tevdi edildiği insan olduğunu söyleyebiliriz.