Uçak Nasıl Uçar?

Nasıl oluyor da 400 ton ağırlığındaki bir Boeing 747 gökyüzünde çok hafifmiş gibi süzülebiliyor?

İnanması güç de olsa bu sorunun cevabı uçak kanadının şeklinde gizlidir.

Kanada profilden bakarsak, üst kısım kavisli, alt kısım düzdür.

Kanadın hücum kenarı (uçağın uçuş istikametine göre ön tarafı/kenarı) tarafından ikiye bölünen hava, kanadın üstünden geçerken daha hızlı yol alır ve basıncı düşer.

Sonuçta kanadın altında oluşan, kanadın üstüne nispeten daha güçlü hava basıncı kanadı/kanatları ve dolayısı ile uçağı havaya kaldırır. Buna havacılık literatüründe kaldırma kuvveti “lift” denir.

Uçuşta bir uçağı dört (4) kuvvet etkiler. Bunlar kaldırma, sürükleme, itki ve yerçekimidir (lift, drag, thrust, weight). İtkiyi, yani ileri çekici kuvveti motorlar oluşturur. Kaldırma kuvvetinin yerçekimini, itki kuvvetinin de sürüklemeyi alt etmesiyle uçuş denilen sihir gerçekleşir. 30 yıllık bir kaptan pilotun “yeterli büyüklükte bir kanat ve motor takarsanız, en yüksek gökdeleni New-York’dan Londra’ya uçururum” demesi boşuna değildir.

Uçağın hareketleri:

Uçak, havalandıktan hemen sonra dengede ve kontrol altında tutulmak zorundadır. Kanada menteşeli kanatçıklar (aelerons), uçağın sağa ve sola yatışını (yalpa-roll) temin ederken, kuyruktaki dikey stabilizeye bağlı istikamet dümeni (rudder) uçağın burnunu sağa ve sola (sapma-yaw) yönlendirir. Son olarak kuyruktaki yatay stabilizedeki (elevator) irtifa dümeni uçağın gövdesini yukarı ve aşağı (yunuslama-pitch) hareket ettirir.